Aanpak uitkeringsfraude goed, maar tot honger aan toe?

Maasgouw, 21 februari 2013 – De gemeente Maasgouw gaat naar de landelijke trend herhaalde uitkeringsfraude hard aanpakken. Een recidivist krijgt, ondanks eventuele honger, één maand niets. Meerts (VVD) verwoordde het het best: “Een gevangenis geeft eten, onze gemeente niet.”

Per 1 januari heeft het rijk de zogenaamde Fraudewet ingesteld. Hiermee wil Den Haag uitkeringsfraude harder aanpakken. Het kan dan gaan over de AOW of de WW, maar ook over de bijstand of de gelijksoortige uitkering voor zelfstandigen (Ioaw en Ioaz). Aangezien de gemeente gaat over deze laatste groep, moet ze hier aangeven hoe Maasgouw omgaat met deze kwestie. Wat als iemand zich niet houdt aan de zogenaamde informatieplicht (juiste info verstrekken voor uitkering)?

Fractievoorzitter Anneke Bours (PvdA Maasgouw) gaf aan waar de gemeenteraad het eigenlijk gewoon over eens was: uitkeringsfraude moet hard aangepakt worden. Iemand, die onterecht een uitkering gekregen heeft, moet allereerst het hele bedrag terugbetalen. Daarnaast kan een boete worden opgelegd. Maximaal 100% van het gefraudeerde bij een eerste overtreding en 150% bij een herhaalde fraude in vijf jaar.

Onenigheid ontstond over de specifieke situatie, als iemand terecht gepakt wordt voor fraude, maar geen inkomen of vermogen heeft om de boete te kunnen betalen. De normale regel is dan, dat 90% van de bijstand beslagvrij is. Zo kan iemand tenminste eten kopen en woonlasten en zorgpremie betalen. Het college en de coalitie van Lokaal Belang en CDA hebben nu afgedwongen, dat zo iemand het een maand compleet zonder inkomen (0%!) uit die uitkering moet doen. De PvdA Maasgouw kreeg hier als tegenstander (nota bene) van de VVD bijval. Raadslid Meerts legde het krachtig uit: “Als je grote fraude pleegt en de gevangenis in moet, dan krijg je daar te eten. Als je in Maasgouw een kleinere uitkeringsfraude pleegt, krijg je van je gemeente niets om van te kunnen eten.” En dat terwijl – zo bevroeg Bours de wethouder herhalend – de gemeente zorgplicht voor haar burgers heeft. Overigens gaat het in onze gemeente om (welgeteld) tien personen, waaronder één probleemgeval. Daarbij is ook nog eens de vraag, of dat een persoon in zo’n situatie niet veel verder in de problemen wordt ‘geholpen’, als je de kale kip toch probeert kaal te plukken.

Lokaal Belang, het CDA en uiteindelijk ook de VVD werden door de wethouder overtuigd, dat zij in speciale gevallen als wanneer huisuitzetting dreigt, alsnog op bijval van de bijzondere bijstand van deze wethouder mogen rekenen. Ok, maar dan blijft de vraag overeind, waarom de gemeente toch tot 100% wil kunnen korten… Overigens bewees het CDA, dat er op het rekenvlak nog wel wat bij te schaven valt. Geheel ten onrechte betoogde raadslid Hoenen, dat iemand die zich keurig aan de regels houdt, zou moeten bijbetalen voor de uitkeringsfraude van anderen. Bovendien bleef raadslid Busschops ondanks de heldere uitleg van collega’s Bours (PvdA) en Meerts (VVD) van mening, dat deze extra bescherming niet uit te leggen viel aan uitkeringsgerechtigden, die zich keurig gedragen. Nou? Bij deze (nogmaals): die hoeven hun uitkering niet terug te betalen, en krijgen natuurlijk ook geen boete. Lijkt me een aardig verschil…